مقدمه
استاندارد ASTM A53 یکی از پرکاربردترین استانداردها در زمینه تولید لوله‌های فولادی کربنی (Carbon Steel Pipe) است که توسط انجمن آمریکایی آزمایش و مواد (ASTM) تدوین شده است. این استاندارد ویژگی‌های فنی، ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی و روش‌های تولید لوله‌هایی را که برای کاربردهای مکانیکی، سازه‌ای و انتقال سیالات استفاده می‌شوند، مشخص می‌کند.
محصول: لوله بدون درز تولیده شده در آذین فورج
لوله کربن استیل بدون درز ASTM A53
لوله کربن استیل بدون درز (Seamless Carbon Steel Pipe) نوعی لوله فولادی است که در فرآیند تولید آن هیچ‌گونه درز یا خط جوشی وجود ندارد. این لوله‌ها از شمش فولادی یکپارچه ساخته می‌شوند و با عبور از مراحل نورد گرم یا سرد به شکل نهایی در می‌آیند.
در استاندارد ASTM A53، لوله‌های بدون درز با عنوان Type S شناخته می‌شوند و معمولاً در دو گرید A و B تولید می‌شوند.
آخرین بروز رسانی: 1404/08/06 | زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
ویژگی‌های اصلی لوله مانیسمان A53 عبارت‌اند از:
مقاومت بالا در برابر فشار و دمای زیاد
سطح داخلی و خارجی صاف و یکنواخت
تحمل مناسب در برابر خوردگی و شوک‌های حرارتی
مناسب برای کاربردهای نفت، گاز، پتروشیمی، بخار و تأسیسات صنعتی
به دلیل نبود درز جوش، این نوع لوله‌ها در سیستم‌هایی که ایمنی، دوام و استحکام بالا اهمیت دارد (مانند خطوط فشار قوی یا انتقال گاز) نسبت به لوله‌های جوشی برتری دارند.
مقاله: فورج | شناخت و بررسی انواع مختلف فرآیندها
انواع لوله طبق استاندارد ASTM A53
| نوع | روش تولید | توضیحات |
| Type E | Electric Resistance Welded (ERW) | لوله جوشکاری‌شده با مقاومت الکتریکی |
| Type S | Seamless | لوله بدون درز(مانیسمان) |
| Type F | Furnace Butt Welded | لوله با جوش لب به لب در کوره (در حال حاضر کمتر استفاده می‌شود) |
مقاله: استانداردهای لوله بدون درز: رده‌بندی، گریدها و جداول کاربردی
گریدهای لوله A53
| ویژگی | Grade A | Grade B |
| میزان کربن | کمتر | بیشتر |
| مقاومت کششی | حدود 330 MPa | حدود 415 MPa |
| حد تسلیم | حدود 205 MPa | حدود 240 MPa |
| ازدیاد طول | بیشتر | کمتر |
| کاربرد | سیستم‌های سبک، فشار پایین | خطوط نفت، گاز و بخار، فشار متوسط تا بالا |
خواص مکانیکی لوله A53 Gr.B
ویژگی | مقدار |
مقاومت کششی (Tensile Strength) | 415 MPa |
حد تسلیم (Yield Strength) | 240 MPa |
ازدیاد طول (Elongation) | حداقل 30% |
ترکیب شیمیایی تقریبی (Grade B)
| ویژگی | مقدار |
| کربن (C) | ≤ 0.30% |
| منگنز (Mn) | ≤ 1.20% |
| فسفر (P) | ≤ 0.05% |
| گوگرد (S) | ≤ 0.045% |
| مس (Cu)، نیکل (Ni)، کروم (Cr) | ≤ 0.40% هرکدام |
مقاله: فرآیند تولید لوله مانیسمان: روش‌ها و کاربردها
سایزها و ضخامت‌ها
لوله‌های ASTM A53 معمولاً در سایزهای زیر تولید می‌شوند:
قطر اسمی (NPS): از ½ اینچ تا 24 اینچ
ضخامت (Schedule): 20، 40، 80، 160
کاربردهای لوله ASTM A53
خطوط انتقال نفت، گاز و آب
تأسیسات صنعتی و ساختمانی
بویلرها و مبدل‌های حرارتی
سیستم‌های فشار متوسط و بالا
سازه‌های فلزی و استراکچرها
مقاله: رینگ های صنعتی | از مواد اولیه تا کاربردها
مقایسه ASTM A53 با سایر استانداردها
| استاندارد | توضیح |
| ASTM A106 | مخصوص لوله‌های بدون درز (Seamless) برای فشار و دمای بالا |
| API 5L | مخصوص خطوط انتقال نفت و گاز با مشخصات دقیق‌تر و کنترل کیفی بالاتر نسبت به A53 |
مقاله: استاندارد API 5L: انواع لوله ها، گریدها، رده‌ها، مشخصات فنی
سوالات متداول
لوله مانیسمان A53 به دلیل نداشتن خط جوش و تحمل فشار بالا، در صنایع حساس از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها و سیستم‌های بخار کاربرد گسترده‌ای دارد. این نوع لوله‌ها در دو گرید A و B عرضه می‌شوند که A53 Gr.B Seamless رایج‌ترین و پرمصرف‌ترین نوع آن است.
لوله ASTM A53 برای کاربردهای عمومی و فشار متوسط طراحی شده است، در حالی که ASTM A106 مخصوص فشار و دمای بالا است. به عنوان مثال: اگر سیستم در معرض حرارت یا فشار زیاد باشد (مثل خطوط بخار یا صنایع نیروگاهی)، A106 انتخاب بهتری است.
