مقدمه
در این مقاله می‌خواهیم به فلنج زبانه و شیار (T&G)، انواع، ویژگی‌ها، کاربرد و استانداردهای آن و همچنین به تفاوت فلنج T&G و رینگ جوینت RTJ بپردازیم و همینطور شما می‌توانید مقاله‌های بیشتری در وبلاگ، وب سایت شرکت آذین فورج را مشاهده کنید.
فلنج (T&G) یا زیانه و شیار چیست؟
فلنج زبانه و شیار (T&G) یک نوع فلنج است که برای اتصال لوله‌ها و قطعات لوله‌کشی به یکدیگر استفاده می‌شود. نام “T&G” از اصطلاح “Tongue and Groove” گرفته شده است که به معنای “زبانه و شیار” است و دارای طراحی خاصی است که امکان اتصال صحیح و محکم بین قطعات را فراهم می‌کند.
طراحی فلنج T&G:
شامل دو بخش است: زبانه (Tongue) و شیار (Groove). بخش زبانه، یک برآمدگی است که به صورت مستقیم در یک طرف قرار دارد و بخش شیار، یک تو‌رفتگی است که در طرف مقابل فلنج قرار می‌گیرد. زبانه و شیار به طور محکم با یکدیگر قفل می‌شوند و باعث ایجاد اتصال استحکام و بی‌نقص بین قطعات می‌شوند. شما می‌توانید مقاله فلنج‌های Flat Face (FF) نیز مطالعه کنید
انواع فلنج زبانه و شیار (T&G)
فلنج T&G در انواع مختلفی تولید می‌شود که به موارد زیر اشاره می‌کنند:
1- فلنج لوله (Pipe Flanges): این نوع برای اتصال لوله‌ها به یکدیگر و همچنین به تجهیزات مختلف مانند پمپ‌ها، صندوق‌های تقسیم و غیره استفاده می‌شود. فلنج لوله با اندازه‌ها و استانداردهای مختلفی تولید می‌شود، از جمله ANSI/ASME B16.5، DIN، EN، JIS و BS.
2- فلنج صنعتی (Industrial Flanges): این نوع برای اتصال قطعات مختلف در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، شیمیایی، پتروشیمی، نیروگاهی و غیره استفاده می‌شود. این فلنج‌ها نیز با استانداردها و اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند.
3- فلنج تخصصی (Specialty Flanges): این نوع برای نیازهای خاص و ویژه در صنایع مشخصی طراحی و تولید می‌شود. برخی از انواع فلنج تخصصی شامل فلنج شیاری (Groove Flanges)، فلنج دوبل (Double Flanges)، فلنج پیچیده (Complex Flanges) و فلنج مخروطی (Conical Flanges) است.
هر یک از این انواع فلنج‌ها با توجه به نیازهای خاص و محیط کاری مورد استفاده، اندازه، جنس و استاندارد متفاوتی دارند. انتخاب نوع مناسب فلنج براساس نیازهای خاص پروژه و مشخصات فنی ضروری است. قبل از خرید فلنج موردنظر می‌توانید با واحد فروش شرکت آذین فورج مشاوره کنید. همینطور مقاله خرید فلنج، نکات مهم قبل از خرید و انتخاب را نیز مطالعه کنید.
ویژگی های فلنج T&G
1- اتصال محکم و استحکام: فلنج T&G با استفاده از پیچ و مهره‌های مناسب، اتصال محکمی را بین قطعات فلنج فراهم می‌کند. این اتصال قوی و استحکام بالا را فراهم می‌کند و جلوگیری می‌کند از نشت و رطوبت در اتصالات.
2- جلوگیری از نشت و رطوبت: فلنج T&G با تنظیم مناسب پیچ و مهره‌ها و استفاده از مواد مناسب، قابلیت جلوگیری از نشت و رطوبت در اتصالات را دارد. این ویژگی مهم در بسیاری از صنایع از جمله نفت و گاز و شیمیایی بسیار اهمیت دارد.
2- قابلیت تعویض و تعمیر آسان: فلنج T&G به راحتی قابل تعویض و تعمیر است. با باز کردن پیچ و مهره‌ها، امکان تعویض قطعات معیوب یا تعمیر آن‌ها فراهم می‌شود. این ویژگی باعث کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌شود.
3- قابلیت تحمل فشار و دما بالا: فلنج T&G قادر است تا فشار و دمای بالایی را تحمل کند. این ویژگی آن را برای استفاده در صنایعی مانند نیروگاهی و شیمیایی مناسب می‌سازد.
4-مقاومت در برابر خوردگی و سایر آسیب‌ها: فلنج T&G از جنس فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود که دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی و سایر آسیب‌ها می‌باشد. این ویژگی آن را برای استفاده در محیط‌های خشن و شرایط سخت مناسب می‌سازد.
با توجه به این ویژگی‌ها، فلنج T&G به عنوان یک اتصال قوی و مطمئن در صنایع مختلف استفاده می‌شود و مورد توجه قرار می‌گیرد.
کاربرد فلنج T&G
1- صنایع نفت و گاز: فلنج زبانه و شیار (T&G) برای اتصال لوله‌های گاز، نفت و سایر مواد شیمیایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر فشار و دما دارند، استفاده می‌شود.
2- صنایع شیمیایی: فلنج T&G در صنایع شیمیایی برای اتصال لوله‌ها و تجهیزات مختلف استفاده می‌شود.
3- صنایع آب و فاضلاب: فلنج T&G برای اتصال لوله‌های آب و فاضلاب و تجهیزات مربوط به آن‌ها استفاده می‌شود.
4- صنایع نیروگاهی: فلنج T&G در صنایع نیروگاهی برای اتصال لوله‌ها و تجهیزات مختلف مانند بخار، آب و گاز استفاده می‌شود.
5- صنایع حفاری و استخراج: فلنج T&G برای اتصال لوله‌ها و تجهیزات مختلف مانند پمپ‌ها و کمپرسورها در صنایع حفاری و استخراج مواد معدنی استفاده می‌شود.
6- ساختمان و سازه‌های فلزی: فلنج T&G برای ساخت سازه‌های فلزی و اتصال قطعات مختلف استفاده می‌شود.
استانداردهای فلنج (T&G)
استانداردهای ساخت می‌توانند متنوع باشند و بسته به کاربردهای مختلف و محل استفاده ممکن است تفاوت داشته باشند. اما در کل، استانداردهایی که برای ساخت فلنج T&G مطرح می‌شوند عبارتند از:
1- استاندارد ANSI/ASME B16.5: این استاندارد برای فلنج‌های فولادی با ابعاد NPS 1/2 تا NPS 24 و فشار کاری کلاس 150 تا کلاس 2500 استفاده می‌شود.
2- استاندارد DIN EN 1092-1: این استاندارد برای فلنج‌های فولادی و آلومینیومی با ابعاد DN 10 تا DN 4000 و فشار کاری PN 2.5 تا PN 400 استفاده می‌شود.
3- استاندارد JIS B2220: این استاندارد برای فلنج‌های فولادی با ابعاد 10A تا 1500A و فشار کاری 5K تا 63K استفاده می‌شود.
4- استاندارد BS 4504: این استاندارد برای فلنج‌های فولادی با ابعاد DN 10 تا DN 4000 و فشار کاری PN 2.5 تا PN 400 استفاده می‌شود.
5- استاندارد AS 2129: این استاندارد برای فلنج‌های فولادی با ابعاد 10A تا 600A و فشار کاری PN 2.5 تا PN 40 استفاده می‌شود.
6- استاندارد MSS SP-44: این استاندارد برای فلنج‌های فولادی با ابعاد NPS 12 تا NPS 60 و فشار کاری کلاس 150 تا کلاس 2500 استفاده می‌شود.
7- استاندارد ISO 7005-1: این استاندارد برای فلنج‌های فولادی با ابعاد DN 10 تا DN 4000 و فشار کاری PN 2.5 تا PN 400 استفاده می‌شود.
این استانداردها برای تضمین کیفیت و سازگاری فلنج‌های T&G با سیستم‌ها و تجهیزات مختلف استفاده می‌شوند.
تفاوت فلنج T&G با RTJ
فلنج T&G (Tongue and Groove) و فلنج RTJ (Ring Type Joint) دو نوع فلنج متفاوت هستند که در اتصالات لوله‌ها و تجهیزات صنعتی استفاده می‌شوند. تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع فلنج عبارتند از:
1- طراحی و سیستم اتصال:
فلنج T&G دارای طراحی با زبان و شیار است، که در آن زبان یک قسمت بر روی یک فلنج و شیار متناظر آن بر روی فلنج دیگر قرار می‌گیرد. این سیستم اتصال امکان ایجاد اتصال محکم و سفت را فراهم می‌کند. در حالی که فلنج RTJ دارای سیستم اتصال با حلقه نوع جوش است. در این سیستم، حلقه نوع جوش در شیار متناظر در فلنج قرار می‌گیرد و با استفاده از فشار، اتصال محکمی ایجاد می‌شود.
2- مصالح ساخت:
فلنج T&G معمولاً از فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود. در حالی که فلنج RTJ از فولاد کربنی یا فولاد ضد زنگ ساخته می‌شود. این تفاوت مصالح ساخت باعث می‌شود که هر کدام از این فلنج‌ها برای شرایط خاصی در صنایع مختلف مناسب باشند.
3- استفاده در فشار و دما:
فلنج T&G عموماً برای فشار و دمای کمتر استفاده می‌شود، در حالی که فلنج RTJ برای فشار و دمای بالاتر مناسب است. این تفاوت به دلیل طراحی و مصالح ساخت مختلف است.
4- استانداردها:
هر دو فلنج T&G و RTJ دارای استانداردهای مختلفی هستند که برای تضمین کیفیت و سازگاری با سیستم‌ها و تجهیزات مورد استفاده قرار می‌گیرند. استانداردهای معمول برای فلنج T&G شامل ANSI/ASME B16.5 و DIN EN 1092-1 می‌شوند، در حالی که استانداردهای معمول برای فلنج RTJ شامل API 6A و ANSI/ASME B16.20 می‌شوند.
با توجه به این تفاوت‌ها، استفاده از هر کدام از این دو نوع فلنج بستگی به نیازهای و محیط کاری خاص شما دارد. اگه اطلاعات بیشتری میخواهید می‌توانید مقاله فلنج و هر آنچه باید بدانید را نیز مطالعه کنید و همچنین با شرکت آذین فورج در تماس باشید.
موارد دیگر
شرکت آذین فورج را در شبکه اجتماعی LinkedIn دنبال کنید و به آخرین تحولات و پروژه‌های ما در حوزه فورج و طراحی صنعتی دسترسی داشته باشید. این فرصت را از دست ندهید و با ما در این شبکه اجتماعی متصل شوید.
 Tongue and Groove){kind=link}
بدون دیدگاه